Berichten

Heb ik als verzekerde bij ontslag recht op vrije advocaatkeuze?

Stichting Achmea Rechtsbijstand heeft in haar ‘Juridische Barometer 2016-2017’ vermeld dat het aantal juridische hulpverzoeken wederom is toegenomen.

 

Ongeveer een kwart van de juridische hulpvragen had betrekking op het arbeidsrecht. Opvallende trend is een afname van het aantal ontslagzaken en een toename van geschillen tussen werkgever en werknemer over ziekteverzuim en re-integratietrajecten.

 

Deze afname schrijft Achmea Rechtsbijstand voornamelijk toe aan het economisch herstel. Mijn inschatting en ervaring is dat door invoering van de Wet Werk en Zekerheid per 1 juli 2015 het aantal ontslagzaken fors is afgenomen vanwege de strengere ontslagvereisten.

 

Volgens de Achmea Rechtsbijstand zijn de meest voorkomende oorzaken van ontslag:

  • Reorganisatie
  • Verstoorde arbeidsverhouding
  • Disfunctioneren
  • Langdurige arbeidsongeschiktheid
  • Ontslag op staande voet

In de praktijk worden veel werknemers in ontslagzaken bijgestaan door juristen van één van de grote rechtsbijstandsverzekeraars, DAS Rechtsbijstand, ARAG of Stichting Achmea Rechtsbijstand.

 

De kwaliteit van dienstverlening is wisselend en is afhankelijk van de behandelend jurist. Het is geen geheim dat rechtsbijstandsverzekeraars uit kostenoverwegingen er een belang bij hebben om de omloopsnelheid van een (arbeid)zaak zo kort mogelijk te houden.

 

Veel gehoorde punten van kritiek over rechtsbijstandsjuristen zijn het gebrek aan tijd en/of aandacht voor de zaak c.q. cliënt, geen mogelijkheid voor een persoonlijk onderhoud op kantoor, en het te snel willen bereiken van een schikking met als gevolg een te gering resultaat. Dit laatste kan zich in de arbeidsrechtpraktijk vertalen in het genoegen moeten nemen met een te lage beëindigingsvergoeding.

 

Het recht op vrije advocaatkeuze wordt door rechtsbijstandsverzekeraars veelal beperkt tot het voeren van gerechtelijke procedures. Als gevolg hiervan staan verzekerden bij arbeidsgeschillen over de beëindiging van het dienstverband voor de lastige keuze om te kiezen tussen ‘gratis’ rechtsbijstand van de jurist van de verzekeraar of kostbare rechtsbijstand van een advocaat.

 

Voor het maken van een verstandige keuze kunnen de volgende aspecten meespelen: is er uitzicht op een substantiële vergoeding, is er voldoende vertrouwen in de rechtsbijstandsjurist, is mijn werkgever bereid om de kosten juridische bijstand (deels) te vergoeden, is mijn advocaat bereid om een reëel tarief te rekenen.

 

Komt het tot een (gerechtelijke) procedure of wilt u beslag leggen of een faillissementsverzoek indienen, dan is uw rechtsbijstandsverzekeraar verplicht om gevolg te geven aan het beginsel van vrije advocaatkeuze. In die gevallen moet op verzoek van verzekerde de behandeling van een zaak worden uitbesteed aan de advocaat van uw keuze. In de praktijk wijst een rechtsbijstandsverzekeraar zelden een verzekerde op dit recht.

 

Met deze column preek ik niet voor de eigen advocatenparochie, want voor veel particulieren en ondernemers uit het midden en kleinbedrijf doen er verstandig aan om een adequate rechtsbijstandsverzekering te sluiten. Op deze wijze wordt voorkomen dat zij niet worden geconfronteerd met fikse advocaatkosten, wanneer er rechtsbijstand gewenst of nodig is.

 

De afgelopen jaren heb ik dan ook meerdere malen als huisadvocaat van MKB bedrijven geadviseerd om de rechtsbijstandspolis te behouden, zodat ook in de gevallen waarin specialistische (proces)rechtsbijstand nodig is er kosteloos een beroep kan worden gedaan op een externe advocaat.

 

Mocht u meer informatie willen inwinnen over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met mr. Otto Lenselink, specialist arbeidsrecht en aangesloten bij de Vereniging Arbeidsrecht Advocaten Nederland (VAAN).

 

Breda, februari 2017